Thank you so much, Kobi, for accepting this interview! You are a highly respected person in the zk field. We see and follow your work on many projects. Before we talk about all this, want to tell your zkApe followers about yourself? What were you doing before working on zk field, and kind of what got you excited about this space at all?
Sure! I’m Kobi, married+1. Before ZK, I studied math and was working in security and privacy space for a while, and then a completely different experience as a tech lead in a startup providing automation software for professional printing and photography studios, working from the CEO’s basement. It was (and still is!) serving tens of thousands of users, and we had to do everything with a tiny team - backend, frontend, distributed systems, image-related algorithms - and it was an early experience that helped me grow a lot in terms of how to run a company.
Then I discovered Bitcoin, while I was studying for my master’s. It drew me right away, being a new paradigm in which power is distributed differently, has strong freedom-aligned principles and a lot of it is enforced by technology rather than individual humans who can manipulate it. The next paradigm shift for me was Ethereum, making important applications decentralized. When Solidity came out, I jumped on writing a port of the Serpent DNS contract, and it blew my mind.
Afterwards, I had the opportunity to join a privacy-related startup that was using zkSNARKs, where we built a product from scratch. Later on, I became independent and consultant to a few companies on cryptography engineering, SNARKs and threshold cryptography, including the Ethereum Foundation and Aleo, eventually leading the cryptography efforts in Celo up until last year, where we created really cool products like Plumo, a SNARK-based light client, and ODIS, a VOPRF-based phone number address discovery system.
Almost a year ago, we started Geometry, where we invest and build web3 companies, especially those that have research DNA. That means that beyond our investments in companies, we have an internal research and engineering team where we build various projects that can serve as the basis for new products, or incubate new companies. I feel this is a natural evolution for me, as I’ve always been better leveraged when working with a few different teams, and I can now share my experience, both good and bad, to identify new promising ideas, good teams and help others on their way.
You’ve been a key figure in projects like Geometry Research, ZK HACK, Clabs, ZK Validator and over the past few weeks Semaphore from PSE and many more. What a huge effort! So what is the motivation behind this great effort? Is it the pleasure of developing and producing or the potential of technology to change the world?
There’s the corny proverb of “choose a job you love, and you will never have to work a day in your life”, which might explain it :) I found that most of my successes stemmed from projects I was really passionate about and had internal motivation to create, and so I believe it’s very important to stick to your principles, work on what you love and do it with good people. As to changing the world, I believe things are not all-or-nothing. Many products will affect people’s lives in meaningful ways. Sometimes these are smaller and then grow big. Sometimes those are planned well-in-advance. Sometimes it’s not even clear where you’ll end up, but you have a hunch there’s an interesting spark. If you’re making an impact on people, no matter how big, you’re already on the right path.
Zero knowledge cryptography has become very popular and it has become very easy to turn it into a marketing method. On the other hand, some people are really in the kitchen. And there is a great program to attract more enthusiasts. ZK HACK! Can you talk a little bit about ZK HACK? Who is the program looking for? How should the general profile of the candidates be?
ZK Hack is one thing I’m really happy about. Anna and I were discussing some ideas on how to create an online event that would be interesting and engaging for the ZKP and cryptography space, and creating advanced cryptography puzzles was something I’ve considered for a while, which has the touches of a CTF and education through hands-on experience. Together with workshops from teams, it became a whole educational experience.
The hands-on part is core to how I believe people learn. It’s one thing to read a paper, and very different to implement a protocol. You then have to suddenly instantiate “random oracles” and discover there’s no one obvious choice for a hash function, to choose a curve and reason about concrete security levels or to implement an MPC setup that is terribly slow in practice. So ZK Hack, in my view, is directed towards people who want to be exposed to the subtle details of practically architecting and implementing advanced cryptography products and how it can go wrong so easily, thus teaching new aspects of what people should be aware of and how to spot some gotchas for the future.
Well, I want to talk a little bit about what has happened recently. Of course, zkEVM. Teams seem to have forgotten the power of working together and solving problems together. However, the number of devs in this field is very few, and everyone knows each other. How do you think this situation can be overcome? How can collaboration be achieved? What are we missing?
I completely agree. Collaboration is so important, and this is what makes web3 different and why I’m here as well. It’s unfortunate that some teams choose to bring down the ones they perceive to be their competitors, rather than focus on what makes them best and create a friendly atmosphere. Like you say, it’s a small space, a lot of us know each other, and it’s a shame.
I think some teams do this better, where they work in the open and promote fair and decentralized processes. It’s a major undertaking, riddled with different approaches, and you need teams you can count on, not only to deliver good technology but also to be based on good principles. We can also all do better by communicating objectively and focusing on facts.
Okay Kobi, here is the last question. What would you recommend to people who want to improve in cryptography? What can they do to make better progress?
Focusing on SNARKs and other modern topics, the main message I have is “don’t panic”! It all seems hard at first, but if you focus on one thing, and understand it enough to make it work, either as functional software or just understanding the protocol while taking some components as black box, you can start making your way to deeper aspects. You will also start making connections and associations.
So take a book or a paper about a topic you find interesting, and start working your way through. Reading posts about it at first is helpful, then reading full protocol descriptions. Ask for help when needed; people are usually happy to share and assist others who are genuinely making an effort and there are a number of good groups to join.
If you learn better through audio and video, then there’s a bunch of content in ZKPodcast that can aim you to interesting projects and the sessions from ZK Study Club which teach a lot. Then there’s ZK Hack, especially the recent whiteboard series, which features the best researchers and educators like Dan Boneh, and the study group around Justin Thaler’s book.
Öncelikle, bu röportajı kabul ettiğin için çok teşekkürler, Kobi! ZK alanında oldukça saygın bir yere sahipsin. Birçok projede yaptığın çalışmaları görüyor, takip ediyoruz. Bu çalışmalardan konuşmaya başlamadan önce, zkApe takipçilerine kendinden bahsetmek ister misin? Zk alanında çalışmaya başlamadan önce ne yapıyordun? Bu alanda seni heyecanlandıran şey ne oldu?
Tabii! Ben Kobi, evliyim +1 çocuk babasıyım. ZK'dan önce, matematik okudum, bir süre güvenlik ve gizlilik alanında çalıştım, sonra profesyonel baskı ve fotoğraf stüdyoları için otomasyon yazılımı sağlayan bir start-up'ta teknoloji lideri olarak tamamen farklı bir deneyim edindim, CEO'nun bodrum katında çalışıyordum. Bu proje, on binlerce kullanıcıya hizmet veriyordu (hâlâ da veriyor hatta!) ve backend'den frontend'e, dağıtık sistemlerden görsellere ilişkin algoritmalara kadar her şeyi küçücük bir ekiple yapmak zorundaydık - bu proje, şirket yönetme konusunda kendimi geliştirmem için ilk deneyim oldu.
Sonra yüksek lisans yaparken Bitcoin'i keşfettim. Gücün farklı bir şekilde dağıtıldığı, özgürlüğe bağlı ilkelere sahip yeni bir paradigma olarak hemen ilgimi çekti. Ve bunların çoğu manipülasyon kapasitesine sahip insanlar yerine teknoloji tarafından uygulanıyordu. Benim için bir sonraki paradigma değişimi Ethereum oldu; önemli uygulamaları merkeziyetsiz hale getirebiliyorduk. Solidity çıktığında, Serpent DNS kontratının bir portunu yazmaya başladım ve gerçekten etkileyici bir deneyim oldu.
Sonrasında, zkSNARK'ları kullanan gizlilik üzerine çalışan bir startup'a katılma fırsatım oldu, burada sıfırdan bir ürün oluşturduk. Daha sonra, serbest çalışmaya başladım ve Aleo ve Ethereum Foundation dahil birkaç şirkete kriptografı mühendisliği, SNARK'lar ve eşik kriptografisi konularında danışmanlık vermeye başladım ve en nihayetinde geçen yıl Celo'da kriptografi girişimlerine liderlik ettim. Celo'yla birlikte SNARK bazlı bir light client olan Plumo ve VOPRF bazlı telefon numarası adres keşif sistemi olan ODIS gibi güzel ürünler geliştirdik.
Yaklaşık bir yıl önce, özellikle DNA araştırmaları yapan web3 şirketlerine yatırım yaptığımız ve geliştirme konusunda destek verdiğimiz Geometry işine başladık. Yani şirketlere yaptığımız yatırımların ötesinde yeni ürünlerin temelini oluşturabilecek veya yeni şirketlere kuluçka görevi görebilecek çeşitli projeler geliştirdiğimiz şirket içi bir araştırma ve mühendislik ekibimiz var. Bence bu doğal bir evrim; çünkü farklı ekiplerle çalışırken her zaman daha iyi işler yaptım. Şimdi de iyisiyle kötüsüyle deneyimlerimi paylaşarak yeni umut vadeden fikirleri, iyi ekipleri bularak kendi yollarını çizen insanlara yardım edebiliyorum.
Geometry Research, ZK HACK, Clabs, ZK Validator ve son birkaç haftadır da PSE'den Semaphor ve birçok başka projede kilit isim oldun. Takdire şayan bir çaba! Peki bu büyük çabanın arkasındaki motivasyon nedir? Geliştirmek ve üretmekten aldığın keyif mi yoksa bu teknolojinin dünyayı değiştirebilme potansiyeli mi?
"Sevdiğin işi seç, o zaman hayatında bir gün bile çalışmazsın," diye klişe bri deyiş vardır. Belki bu biraz açıklayıcı olabilir :) Başarılarımın çoğunun gerçekten tutkulu olduğum ve yaratmak için içsel motivasyona sahip olduğum projelerden doğduğunu gördüm. Bu yüzden ilkelere bağlı kalmanın, sevdiğin işi yapmanın ve bunu iyi insanlarla yapmanın önemli olduğuna inanıyorum. Dünyayı değiştirme konusuna gelince, durumun ya hep ya hiç olduğuna inanmıyorum. Birçok ürün insanların hayatlarını anlamlı bir şekilde etkileyecektir. Bazen küçük başlayıp zaman içerisinde büyüyebilir de. Bazen önceden iyi planlanmıştır. Bazen de yolun sonunda nereye gideceğin belli değildir ama orada ilginç bir kıvılcım olduğunu sezersin. Ne kadar büyük, ne kadar küçük olursa olsun insanlar üzerinde bir etki yaratıyorsan zaten doğru yoldasındır.
Zero knowledge kriptografi epey popüler hale geldi ve bunu kolayca pazarlama yöntemi haline getirebiliyorlar. Öte yandan, bazı insanlar gerçekten işin mutfağında. Daha fazla meraklının katılımını kolaylaştırmak, ilgisini çekmek için mükemmel bir program da var. ZK HACK! ZK HACK hakkında biraz konuşabilir miyiz? Program kimlere ulaşmaya çalışıyor? Adayların genel profili nasıl olmalı?
ZK Hack gerçekten memnun olduğum bir iş. Anna'yla birlikte ZKP ve kriptografi alanında nasıl ilgi çekici bir çevrimiçi etkinlik düzenleriz diye fikir alışverişinde bulunuyorduk ve uygulamaları eğitim yoluyla CTF dokunuşları da içeren gelişmiş kriptografi bulmacaları oluşturmayı da bir süredir düşünüyorduk. Ekiplerin workshop'larıyla birlikte çok sağlam bir eğitim deneyimin haline dönüştü.
İnsanların öğrenme yönteminin temelini bence uygulamalı kısım oluşturuyor. Gazete okumak bir şey ama bir protokolü uygulamak bambaşka bir şeydir. Birden "rastgele oracle" somutlaştırmak, bir hash fonksiyonu için net bir seçenek olmadığını fark etmek, bir somut güvenlik seviyeleri için bir eğri veya sebep seçmek veya pratikte son derece yavaş olduğunu gördüğünüz bir MPC kurulumu uygulamak zorunda kalıyor insan. Yani bana göre ZK Hack, gelişmiş kriptografi ürünlerinin pratikte mimarisinin ve uygulamasının ince ayrıntılarına maruz kalmak isteyen ve işler tam yolunda giderken birden nasıl bozulur görmek isteyen insanlara yönelik; dolayısıyla insanların nelerin farkında olması gerektiğini ve gelecekte bazı önemli noktaları nasıl yakalayabileceklerini öğretiyor.
Yakın zamanda yaşananlar hakkında konuşmak istiyorum biraz da. Tabii ki zkEVM. Sanki ekipler birlikte çalışmanın ve sorunları birlikte çözmenin gücünü unutmuş gibi görünüyor. Halbuki bu alandaki geliştirici sayısı çok sınırlı ve herkes birbirini tanıyor. Sence bu durumun üstesinden nasıl gelebiliriz? İşbirliğinin önemini nasıl tekrar vurgulayabiliriz? Eksiklerimiz neler?
Son derece haklısın. İşbirliği çok önemli. Web3'yi diğer alanlardan farklı kılan da bu. Ben de bu yüzden buradayım. Bazı ekiplerin kendilerini iyi yapan şeylere odaklanmak ve dostane bir atmosfer yaratmak yerine rakip olarak algıladıkları diğer ekipleri alaşağı etmeye çalışmaları çok talihsiz bir durum. Dediğin gibi, burası küçük bir alan, neredeyse herkes birbirini tanıyor ve bu durum açıkçası utanç verici.
Bazı ekiplerin bunu daha iyi yapacaklarını düşünüyorum. Açık bir şekilde çalışıp, adil ve merkeziyetsiz yöntemleri teşvik edecekler. Bu farklı yaklaşımlarla dolu büyük bir girişim. Ayrıca sağlam bir teknoloji sunmanın ötesinde aynı zamanda sağlam ilkelere dayalı, güvenilir ekiplere ihtiyacımız var. Objektif bir iletişimle gerçeklere odaklanarak çok daha iyisini yapabiliriz.
Haklısın Kobi, son sorumuza geldik. Kriptografide kendini geliştirmek isteyenlere ne önerirsin? Bu alanda ilerlemek için neler yapabilirler?
SNARK'lara ve diğer modern konulara odaklananlar için verebileceğim en önemli mesaj şu olur: "Panik yapmayın!" Başlangıçta zor gelebilir; ancak bir şeye odaklanıp işlevsel bir yazılım olarak veya sadece bazı bileşenleri black box olarak alırken protokolü anlayarak nasıl faydalı hale getirilebileceğini fark edince daha derin yönlere doğru yol almaya başlanabiliyor. Ayrıca bağlantılar kurmaya ve çağrışımlar yapmaya da başlıyor insan.
Yani benim önerim, ilgilerini çeken konu hakkında bir kitap veya bir makale alıp yavaş yavaş çalışmaya başlayabilirler. Başlangıçta konu hakkında ilgili yazıları okumak ve daha sonra protokol açıklamalarının tamamını incelemek daha faydalı. Gerektiğinde yardım istemekten çekinmemek lazım. İnsanlar hakikaten çaba gösterenlerle paylaşım yapmaktan ve onlara yardımcı olmaktan memnun oluyorlar. Katılabilecekleri birkaç iyi grup da var.
Görsel ve sesli öğrenme konusunda iyiyseniz, ZKPodcast'te ilgi çekici projelere yönlendirebilecek içerikler var, ZK Study Club oturumları da oldukça öğretici. ZK Hack de var tabii; özellikle Dan Boneh gibi en iyi araştırmacılar ve eğitimcilerin bulunduğu son whiteboard serisi; Justin Thaler'ın kitabı etrafında toplanan bir çalışma grubu da var.
Share this post
ZK Talks with Kobi Gurkan
Share this post
ZK Talks with Kobi Gurkan
Thank you so much, Kobi, for accepting this interview! You are a highly respected person in the zk field. We see and follow your work on many projects. Before we talk about all this, want to tell your zkApe followers about yourself? What were you doing before working on zk field, and kind of what got you excited about this space at all?
Sure! I’m Kobi, married+1. Before ZK, I studied math and was working in security and privacy space for a while, and then a completely different experience as a tech lead in a startup providing automation software for professional printing and photography studios, working from the CEO’s basement. It was (and still is!) serving tens of thousands of users, and we had to do everything with a tiny team - backend, frontend, distributed systems, image-related algorithms - and it was an early experience that helped me grow a lot in terms of how to run a company.
Then I discovered Bitcoin, while I was studying for my master’s. It drew me right away, being a new paradigm in which power is distributed differently, has strong freedom-aligned principles and a lot of it is enforced by technology rather than individual humans who can manipulate it. The next paradigm shift for me was Ethereum, making important applications decentralized. When Solidity came out, I jumped on writing a port of the Serpent DNS contract, and it blew my mind.
Afterwards, I had the opportunity to join a privacy-related startup that was using zkSNARKs, where we built a product from scratch. Later on, I became independent and consultant to a few companies on cryptography engineering, SNARKs and threshold cryptography, including the Ethereum Foundation and Aleo, eventually leading the cryptography efforts in Celo up until last year, where we created really cool products like Plumo, a SNARK-based light client, and ODIS, a VOPRF-based phone number address discovery system.
Almost a year ago, we started Geometry, where we invest and build web3 companies, especially those that have research DNA. That means that beyond our investments in companies, we have an internal research and engineering team where we build various projects that can serve as the basis for new products, or incubate new companies. I feel this is a natural evolution for me, as I’ve always been better leveraged when working with a few different teams, and I can now share my experience, both good and bad, to identify new promising ideas, good teams and help others on their way.
You’ve been a key figure in projects like Geometry Research, ZK HACK, Clabs, ZK Validator and over the past few weeks Semaphore from PSE and many more. What a huge effort! So what is the motivation behind this great effort? Is it the pleasure of developing and producing or the potential of technology to change the world?
There’s the corny proverb of “choose a job you love, and you will never have to work a day in your life”, which might explain it :) I found that most of my successes stemmed from projects I was really passionate about and had internal motivation to create, and so I believe it’s very important to stick to your principles, work on what you love and do it with good people. As to changing the world, I believe things are not all-or-nothing. Many products will affect people’s lives in meaningful ways. Sometimes these are smaller and then grow big. Sometimes those are planned well-in-advance. Sometimes it’s not even clear where you’ll end up, but you have a hunch there’s an interesting spark. If you’re making an impact on people, no matter how big, you’re already on the right path.
Zero knowledge cryptography has become very popular and it has become very easy to turn it into a marketing method. On the other hand, some people are really in the kitchen. And there is a great program to attract more enthusiasts. ZK HACK! Can you talk a little bit about ZK HACK? Who is the program looking for? How should the general profile of the candidates be?
ZK Hack is one thing I’m really happy about. Anna and I were discussing some ideas on how to create an online event that would be interesting and engaging for the ZKP and cryptography space, and creating advanced cryptography puzzles was something I’ve considered for a while, which has the touches of a CTF and education through hands-on experience. Together with workshops from teams, it became a whole educational experience.
The hands-on part is core to how I believe people learn. It’s one thing to read a paper, and very different to implement a protocol. You then have to suddenly instantiate “random oracles” and discover there’s no one obvious choice for a hash function, to choose a curve and reason about concrete security levels or to implement an MPC setup that is terribly slow in practice. So ZK Hack, in my view, is directed towards people who want to be exposed to the subtle details of practically architecting and implementing advanced cryptography products and how it can go wrong so easily, thus teaching new aspects of what people should be aware of and how to spot some gotchas for the future.
Well, I want to talk a little bit about what has happened recently. Of course, zkEVM. Teams seem to have forgotten the power of working together and solving problems together. However, the number of devs in this field is very few, and everyone knows each other. How do you think this situation can be overcome? How can collaboration be achieved? What are we missing?
I completely agree. Collaboration is so important, and this is what makes web3 different and why I’m here as well. It’s unfortunate that some teams choose to bring down the ones they perceive to be their competitors, rather than focus on what makes them best and create a friendly atmosphere. Like you say, it’s a small space, a lot of us know each other, and it’s a shame.
I think some teams do this better, where they work in the open and promote fair and decentralized processes. It’s a major undertaking, riddled with different approaches, and you need teams you can count on, not only to deliver good technology but also to be based on good principles. We can also all do better by communicating objectively and focusing on facts.
Okay Kobi, here is the last question. What would you recommend to people who want to improve in cryptography? What can they do to make better progress?
Focusing on SNARKs and other modern topics, the main message I have is “don’t panic”! It all seems hard at first, but if you focus on one thing, and understand it enough to make it work, either as functional software or just understanding the protocol while taking some components as black box, you can start making your way to deeper aspects. You will also start making connections and associations.
So take a book or a paper about a topic you find interesting, and start working your way through. Reading posts about it at first is helpful, then reading full protocol descriptions. Ask for help when needed; people are usually happy to share and assist others who are genuinely making an effort and there are a number of good groups to join.
If you learn better through audio and video, then there’s a bunch of content in ZKPodcast that can aim you to interesting projects and the sessions from ZK Study Club which teach a lot. Then there’s ZK Hack, especially the recent whiteboard series, which features the best researchers and educators like Dan Boneh, and the study group around Justin Thaler’s book.
Thank you, Kobi! See you another collaboration!
Follow Kobi Gurkan;
Twitter, Github
Türkçe
Kobi Gürkan ile ZK Talks
Öncelikle, bu röportajı kabul ettiğin için çok teşekkürler, Kobi! ZK alanında oldukça saygın bir yere sahipsin. Birçok projede yaptığın çalışmaları görüyor, takip ediyoruz. Bu çalışmalardan konuşmaya başlamadan önce, zkApe takipçilerine kendinden bahsetmek ister misin? Zk alanında çalışmaya başlamadan önce ne yapıyordun? Bu alanda seni heyecanlandıran şey ne oldu?
Tabii! Ben Kobi, evliyim +1 çocuk babasıyım. ZK'dan önce, matematik okudum, bir süre güvenlik ve gizlilik alanında çalıştım, sonra profesyonel baskı ve fotoğraf stüdyoları için otomasyon yazılımı sağlayan bir start-up'ta teknoloji lideri olarak tamamen farklı bir deneyim edindim, CEO'nun bodrum katında çalışıyordum. Bu proje, on binlerce kullanıcıya hizmet veriyordu (hâlâ da veriyor hatta!) ve backend'den frontend'e, dağıtık sistemlerden görsellere ilişkin algoritmalara kadar her şeyi küçücük bir ekiple yapmak zorundaydık - bu proje, şirket yönetme konusunda kendimi geliştirmem için ilk deneyim oldu.
Sonra yüksek lisans yaparken Bitcoin'i keşfettim. Gücün farklı bir şekilde dağıtıldığı, özgürlüğe bağlı ilkelere sahip yeni bir paradigma olarak hemen ilgimi çekti. Ve bunların çoğu manipülasyon kapasitesine sahip insanlar yerine teknoloji tarafından uygulanıyordu. Benim için bir sonraki paradigma değişimi Ethereum oldu; önemli uygulamaları merkeziyetsiz hale getirebiliyorduk. Solidity çıktığında, Serpent DNS kontratının bir portunu yazmaya başladım ve gerçekten etkileyici bir deneyim oldu.
Sonrasında, zkSNARK'ları kullanan gizlilik üzerine çalışan bir startup'a katılma fırsatım oldu, burada sıfırdan bir ürün oluşturduk. Daha sonra, serbest çalışmaya başladım ve Aleo ve Ethereum Foundation dahil birkaç şirkete kriptografı mühendisliği, SNARK'lar ve eşik kriptografisi konularında danışmanlık vermeye başladım ve en nihayetinde geçen yıl Celo'da kriptografi girişimlerine liderlik ettim. Celo'yla birlikte SNARK bazlı bir light client olan Plumo ve VOPRF bazlı telefon numarası adres keşif sistemi olan ODIS gibi güzel ürünler geliştirdik.
Yaklaşık bir yıl önce, özellikle DNA araştırmaları yapan web3 şirketlerine yatırım yaptığımız ve geliştirme konusunda destek verdiğimiz Geometry işine başladık. Yani şirketlere yaptığımız yatırımların ötesinde yeni ürünlerin temelini oluşturabilecek veya yeni şirketlere kuluçka görevi görebilecek çeşitli projeler geliştirdiğimiz şirket içi bir araştırma ve mühendislik ekibimiz var. Bence bu doğal bir evrim; çünkü farklı ekiplerle çalışırken her zaman daha iyi işler yaptım. Şimdi de iyisiyle kötüsüyle deneyimlerimi paylaşarak yeni umut vadeden fikirleri, iyi ekipleri bularak kendi yollarını çizen insanlara yardım edebiliyorum.
Geometry Research, ZK HACK, Clabs, ZK Validator ve son birkaç haftadır da PSE'den Semaphor ve birçok başka projede kilit isim oldun. Takdire şayan bir çaba! Peki bu büyük çabanın arkasındaki motivasyon nedir? Geliştirmek ve üretmekten aldığın keyif mi yoksa bu teknolojinin dünyayı değiştirebilme potansiyeli mi?
"Sevdiğin işi seç, o zaman hayatında bir gün bile çalışmazsın," diye klişe bri deyiş vardır. Belki bu biraz açıklayıcı olabilir :) Başarılarımın çoğunun gerçekten tutkulu olduğum ve yaratmak için içsel motivasyona sahip olduğum projelerden doğduğunu gördüm. Bu yüzden ilkelere bağlı kalmanın, sevdiğin işi yapmanın ve bunu iyi insanlarla yapmanın önemli olduğuna inanıyorum. Dünyayı değiştirme konusuna gelince, durumun ya hep ya hiç olduğuna inanmıyorum. Birçok ürün insanların hayatlarını anlamlı bir şekilde etkileyecektir. Bazen küçük başlayıp zaman içerisinde büyüyebilir de. Bazen önceden iyi planlanmıştır. Bazen de yolun sonunda nereye gideceğin belli değildir ama orada ilginç bir kıvılcım olduğunu sezersin. Ne kadar büyük, ne kadar küçük olursa olsun insanlar üzerinde bir etki yaratıyorsan zaten doğru yoldasındır.
Zero knowledge kriptografi epey popüler hale geldi ve bunu kolayca pazarlama yöntemi haline getirebiliyorlar. Öte yandan, bazı insanlar gerçekten işin mutfağında. Daha fazla meraklının katılımını kolaylaştırmak, ilgisini çekmek için mükemmel bir program da var. ZK HACK! ZK HACK hakkında biraz konuşabilir miyiz? Program kimlere ulaşmaya çalışıyor? Adayların genel profili nasıl olmalı?
ZK Hack gerçekten memnun olduğum bir iş. Anna'yla birlikte ZKP ve kriptografi alanında nasıl ilgi çekici bir çevrimiçi etkinlik düzenleriz diye fikir alışverişinde bulunuyorduk ve uygulamaları eğitim yoluyla CTF dokunuşları da içeren gelişmiş kriptografi bulmacaları oluşturmayı da bir süredir düşünüyorduk. Ekiplerin workshop'larıyla birlikte çok sağlam bir eğitim deneyimin haline dönüştü.
İnsanların öğrenme yönteminin temelini bence uygulamalı kısım oluşturuyor. Gazete okumak bir şey ama bir protokolü uygulamak bambaşka bir şeydir. Birden "rastgele oracle" somutlaştırmak, bir hash fonksiyonu için net bir seçenek olmadığını fark etmek, bir somut güvenlik seviyeleri için bir eğri veya sebep seçmek veya pratikte son derece yavaş olduğunu gördüğünüz bir MPC kurulumu uygulamak zorunda kalıyor insan. Yani bana göre ZK Hack, gelişmiş kriptografi ürünlerinin pratikte mimarisinin ve uygulamasının ince ayrıntılarına maruz kalmak isteyen ve işler tam yolunda giderken birden nasıl bozulur görmek isteyen insanlara yönelik; dolayısıyla insanların nelerin farkında olması gerektiğini ve gelecekte bazı önemli noktaları nasıl yakalayabileceklerini öğretiyor.
Yakın zamanda yaşananlar hakkında konuşmak istiyorum biraz da. Tabii ki zkEVM. Sanki ekipler birlikte çalışmanın ve sorunları birlikte çözmenin gücünü unutmuş gibi görünüyor. Halbuki bu alandaki geliştirici sayısı çok sınırlı ve herkes birbirini tanıyor. Sence bu durumun üstesinden nasıl gelebiliriz? İşbirliğinin önemini nasıl tekrar vurgulayabiliriz? Eksiklerimiz neler?
Son derece haklısın. İşbirliği çok önemli. Web3'yi diğer alanlardan farklı kılan da bu. Ben de bu yüzden buradayım. Bazı ekiplerin kendilerini iyi yapan şeylere odaklanmak ve dostane bir atmosfer yaratmak yerine rakip olarak algıladıkları diğer ekipleri alaşağı etmeye çalışmaları çok talihsiz bir durum. Dediğin gibi, burası küçük bir alan, neredeyse herkes birbirini tanıyor ve bu durum açıkçası utanç verici.
Bazı ekiplerin bunu daha iyi yapacaklarını düşünüyorum. Açık bir şekilde çalışıp, adil ve merkeziyetsiz yöntemleri teşvik edecekler. Bu farklı yaklaşımlarla dolu büyük bir girişim. Ayrıca sağlam bir teknoloji sunmanın ötesinde aynı zamanda sağlam ilkelere dayalı, güvenilir ekiplere ihtiyacımız var. Objektif bir iletişimle gerçeklere odaklanarak çok daha iyisini yapabiliriz.
Haklısın Kobi, son sorumuza geldik. Kriptografide kendini geliştirmek isteyenlere ne önerirsin? Bu alanda ilerlemek için neler yapabilirler?
SNARK'lara ve diğer modern konulara odaklananlar için verebileceğim en önemli mesaj şu olur: "Panik yapmayın!" Başlangıçta zor gelebilir; ancak bir şeye odaklanıp işlevsel bir yazılım olarak veya sadece bazı bileşenleri black box olarak alırken protokolü anlayarak nasıl faydalı hale getirilebileceğini fark edince daha derin yönlere doğru yol almaya başlanabiliyor. Ayrıca bağlantılar kurmaya ve çağrışımlar yapmaya da başlıyor insan.
Yani benim önerim, ilgilerini çeken konu hakkında bir kitap veya bir makale alıp yavaş yavaş çalışmaya başlayabilirler. Başlangıçta konu hakkında ilgili yazıları okumak ve daha sonra protokol açıklamalarının tamamını incelemek daha faydalı. Gerektiğinde yardım istemekten çekinmemek lazım. İnsanlar hakikaten çaba gösterenlerle paylaşım yapmaktan ve onlara yardımcı olmaktan memnun oluyorlar. Katılabilecekleri birkaç iyi grup da var.
Görsel ve sesli öğrenme konusunda iyiyseniz, ZKPodcast'te ilgi çekici projelere yönlendirebilecek içerikler var, ZK Study Club oturumları da oldukça öğretici. ZK Hack de var tabii; özellikle Dan Boneh gibi en iyi araştırmacılar ve eğitimcilerin bulunduğu son whiteboard serisi; Justin Thaler'ın kitabı etrafında toplanan bir çalışma grubu da var.
Teşekkürler, Kobi! Tekrar görüşmek üzere!
Kobi Gürkan'ı takip edin;
Twitter, Github